چه زمانی می توانیم روزه خود را بخوریم؟
الحمدلله، کسانی می توانند در ماه رمضان روزه نگیرند که جزو یکی از اصناف زیر باشند: 1- مریض (بشرطیکه مرض وی شدید باشد اگر روزه بگیرد حال او وخیم شود.) 2- مسافر (البته افضل آنست که در سفر هم روزه بگیرد ولی او رخصت دارد که روزه اش را نگیرد.) ) فَمَن کَانَ مِنکُم مَرِیضاً أو عَلَی سَفَرٍ فَعِدَّةٌ مِن أیَّاٍم أَخَر ( (بقره : 184) «و کسانی از شما که بیمار یا مسافر بودند (و روزه نگرفتند، به اندازه آن روزها) چند روز دیگری را روزه گیرند». اگر مریض و مسافر روزه گرفتند، روزه آنها صحیح است، چون روزه نگرفتن برای آنها اجازه و رخصت است و اگر به دستور ثابت خدا عمل کنند، بهتر است. البته هم مریض و هم مسافر بایستی بعدا روزه ی خود را قضا کنند و کفاره ای هم ندارد. اما اگر فردی مریض باشد و مرض او همیشگی و لاعلاج و سخت باشد، بگونه ایکه هرگاه خواست روزه باشد اوضاع جسمانیش وخیم می شد، در آنصورت او لازم نیست روزه بگیرد بلکه بابت هر روز لازمست فدیه بپردازد و مقدار فدیه برابر است با طعام یک نفر مسکین. 3- پیر مرد و پیرزنی که بسیار ناتوان و عاجز شده اند و توانایی روزه گرفتن را ندارند. به دلیل فرموده خداوند متعال : ) وَ عَلَی الَّذِینَ یُطِیقُونَهُ فُدیَةٌ طَعَامُ مِسکِین ((بقره : 184) «و بر کسانی که توانایی انجام آن (روزه) را ندارند (همچون پیران ضعیف و بیماران همیشگی) لازم است کفاره بدهند و آن خوراک مسکینی است». از عطاء رضی الله عنه روایت است : از ابن عباس شنیدم که این آیه را می‌خواند، و می‌گفت : (لیست بمنسوخة، هو الشیخ الکبیر و المرأة الکبیرة لایستطیعان أن یصوما فلیطعمان مکان کل یوم مسکینا) «این آیه منسوخ نیست، بلکه درباره پیرمرد و پیرزنی است که توانایی روزه گرفتن ندارند و باید به ازای هر روز مسکینی را غذا بدهند». بخاری (4505). 4- زن حامله و شیرده (بشرطیکه روزه گرفتن برای مادر و جنین و نوزاد ضرر داشته باشد.) همچنین از ابن عباس روایت است : (إذا خافت الحامل علی نفسها، و المراضع علی ولدها فی رمضان قال : یفطران، و یطعمان مکان کل یوم مسکینا، ولایقضیان صوما) «اگر زن حامله از ضرر به جان خود و زن شیرده از ضرر به کودکش بیم داشت، می‌توانند روزه رمضان را نگیرند و به جای هر روز مسکینی را طعام دهند و قضای روزه بر آنها لازم نیست».البانی در کتاب الإرواء (19/4) این حدیث را به طبری (2758) نسبت داده و گفته است: سند آن به شرط مسلم صحیح است. از نافع روایت است : (کانت بنت لابن عمر تحت رجل من قریش، و کانت حاملا، فأصابها عطش فی رمضان، فأمرها ابن عمر أن تفطر و تطعم عنکل یوم مسکینا) «یکی از دختران ابن عمر که همسر مردی قریشی و حامله بود، در ماه رمضان دچار تشنگی شد، ابن عمر به او دستور داد تا روزه‌اش را بخورد و به ازای هر روز، مسکینی را طعام دهد».الإرواء 20/4. برای توضیحات بیشتر در مورد قضای روزه یا عدم آن بر زن حامله و شیرده به فتوای (5134) مراجعه کنید. 5- زنی که در حیض و نفاس (خون بعد از زایمان) است. به دلیل حدیث ابوسعید رضی الله عنه از پیامبر صلی الله علیه وسلم است : (ألیس إذا حاضت لم تصل و لم تصم؟ فذلک نقصان دینها) «آیا این طور نیست که زن وقتی در حیض می‌افتد نماز نمی‌خواند و روزه نمی‌گیرد؟ پس این نقصان دینش است» بخاری (1951). و اگر زن حائض و زنی که در نفاس است روزه بگیرند، روزه آنها صحیح نیست؛ چون یکی از شروط صحت روزه، پاکی از حیض و نفاس است و بر آنها قضا واجب است : از عایشه رضی الله عنها روایت است : (کنا نحیض علی عهد رسول الله صلی الله علیه وسلم فنؤمر بقضاء الصوم و لانؤمر بقضاء الصلاة) «ما در زمان پیامبر صلی الله علیه وسلم به حیض می‌افتادیم، به ما دستور داده می‌شد که تنها روزه را قضا کنیم نه نماز را». مسلم (335) مقدار طعام واجب: از انس بن مالک روایت است: (أنه ضعف عن الصوم عاما فصنع جفنة ثرید و دعا ثلاثین مسکینا فأشبعهم) «اوسالی دچار ضعف شد بطوریکه نتوانست روزه بگیرد، پس کاسه‌ای ترید گوشت درست کرد و سی مسکین را دعوت و آنها را سیر کرد».الإرواء 21/4. والله اعلم وصلی الله وسلم علی محمد وعلی آله وأصحابه والتابعین لهم بإحسان إلی یوم الدین سایت جامع فتاوای اهل سنت و جماعت IslamPP.Com
| 
