در بعضی از کشورها در کشتارگاه ابتدا گاو را با جریان الکتریکی فلج می کنند تا بر زمین بیافتد بعد قصاب سر آنرا می برد، آیا گوشت این حیوان حلال است؟
الحمدلله،
شُوک برق ممکن است منجر به مرگ حیوان شود، خصوصا اگر درجه آن زیاد باشد، اگر حیوان بر اثر جریان برق کشته شود در آنصورت در حکم موقوذه است، که خدای متعال در مورد آن می فرماید : «حُرِّمَتْ عَلَیْکُمُ الْمَیْتَةُ وَالْدَّمُ وَلَحْمُ الْخِنْزِیرِ وَمَا أُهِلَّ لِغَیْرِ اللّهِ بِهِ وَالْمُنْخَنِقَةُ وَالْمَوْقُوذَةُ وَالْمُتَرَدِّیَةُ وَالنَّطِیحَةُ وَمَا أَکَلَ السَّبُعُ» (مائده 3).
یعنی : «بر شما حرام است : گوشت مردار، خون، گوشت خوک، حیواناتی که به غیر نام خدا ذبح شوند، حیوانات خفهشده، و به زجر کشته شده، و آنها که بر اثر پرتشدن از بلندی بمیرند، و آنها که به ضرب شاخ حیوان دیگری مرده باشند، و باقیمانده صید حیوان درنده».
و موقوذه حیوانی است که بر اثر ضربه یا تیر خوردن بمیرد.
گاهی جریان برق خفیف تر است و منجر به مرگ حیوان نمی شود و فقط آنرا فلج یا بیهوش می کند، در اینحالت اگر بلافاصله بعد از فلج شدن سربریده شود (بگونه ایکه خون از بدن آن با فشار بیرون آید)، گوشت آن حلال است.
دکتر محمد اشقر در مجله "مجمع فقه اسلامی" شماره دهم، در بحثی تحت عنوان "ذبایح و روش شرعی در سربریدن" گفته : «اگر شُوک حیوان را بکشد، آن حیوان در حکم موقوذه است، ولی اگر منجر به بیهوشی شود نه مرگ آن، در آنصورت : اگر بعد از آن بلافاصله بر روش شرعی ذبح گردد (یعنی سرش بریده و قطع گردد)، حلال است، و اگر بجای ذبح کردن مشغول سلاخی و قطع اعضایش شود، حلال نیست».
یک سوال باقی می ماند و آن اینکه : شُوک برق تا چه حدی باشد که منجر به مرگ نشود؟
پاسخ این سوال را فقهای «مجمع فقه اسلامی» وابسته به سازمان کنفرانس اسلامی با نظرداشت گزارش متخصصین و کارشناسان این شأن، اینگونه ارائه داده اند :
«خوردن گوشت حیواناتی که بعد از گیج کردنشان بصورت شرعی سربریده می شوند، حلال است، البته هرگاه شروط فنی - که بوسیله آن عدم مرگ ذبیحه قبل از ذبح محقق می شود - مراعات شود، کارشناسان در زمان حال آنرا اینگونه مشخص کرده اند :
1- دو قطب (مثبت و منفی) برق بر دو گیجگاه (بنا گوش) و یا در امتداد پیشانی و پس سر وصل شود.
2- دامنه ولتاژ مابین (100-400 ولت) باشد.
3- دامنه شدت جریان به نسبت گوسفند مابین (0.75 الی 1 آمپر) و به نسبت گاو مابین (2 الی 2.5 آمپر) باشد.
4- مدت زمان اتصال جریان الکتریکی مابین (3 الی 6 ثانیه) باشد.
ج – گیج کردن (بیهوش نمودن) حیوانی که قرار است سربریده شود با استفاده از تپانچه سوزنی یا (زدن بوسیله) باتوم یا پتک جایز نیست، و یا استفاده از نفخ با سبک انگلیسی جایز نیست.
د – بیهوش کردن طیور بوسیله شوک الکتریکی جایز نیست، زیرا از روی تجربه ثابت شده که این عمل منجر به مرگ آن قبل از سربریدن می شود.
ه – حیواناتی که قبل از ذبح بوسیله ترکیب دی اکسید کربن با هوا یا اکسیژن، و یا بوسیله تپانچه با سر کروی بیهوش می شوند بگونه ایکه منجر به مرگ حیوان نمی شود، بحرام نیست» پایان.
و از علماء هیئت دائمی افتاء سوال شد : حکم خوردن گوشت ذبایحی که دولت مسلمان آنرا بوسیله ابزار برقی ذبح می کند چیست؟ این ابزار الکتریکی موجب افتادن حیوان بر روی زمین می شود و سپس قصاب همزمان با افتادن حیوان فورا اقدام به ذبح آن می نماید.
پاسخ دادند : «اگر امر آنگونه باشد که بیان شد؛ یعنی قصاب حیوان را بعد از افتادنش بر زمین بر اثر ابزار الکتریکی، فورا ذبح می کند؛ اگر تا زمانیکه هنوز در حیوان حیات هست موفق به ذبح آن شود، پس خوردن گوشت آن جایز است، اما اگر ذبح آن بعد از مرگش روی دهد، گوشت آن جایز نیست خورده شود، زیرا در اینحالت در حکم موقوذه است، و الله متعال آنرا حرام کرده مگر آنکه (قبل از مرگ) سربریده شود، و سربریدن تاثیری بر آن (حیوان آسیب دیده) ندارد مگر آنکه ثابت شود هنوز در او حیات باقی مانده، مثلا با دست و پا زدن یا بیرون آمدن خون با فشار و امثال اینها که دلالت بر بقای حیات تا انتهای ذبح داشته باشد. الله متعال می فرماید : «حُرِّمَتْ عَلَیْکُمُ الْمَیْتَةُ وَالْدَّمُ وَلَحْمُ الْخِنْزِیرِ وَمَا أُهِلَّ لِغَیْرِ اللّهِ بِهِ وَالْمُنْخَنِقَةُ وَالْمَوْقُوذَةُ وَالْمُتَرَدِّیَةُ وَالنَّطِیحَةُ وَمَا أَکَلَ السَّبُعُ إِلا مَا ذَکَّیْتُمْ» (مائده 3). یعنی : «بر شما حرام است : گوشت مردار، خون، گوشت خوک، حیواناتی که به غیر نام خدا ذبح شوند، حیوانات خفهشده، و به زجر کشته شده، و آنها که بر اثر پرتشدن از بلندی بمیرند، و آنها که به ضرب شاخ حیوان دیگری مرده باشند، و باقیمانده شکار حیوان درنده مگر آنهایی را که ذبح کنید». (خدای متعال) حیوانی که را در آستانه هلاک است را بشرط سربریدن مباح کرده است، در غیر اینصورت خوردن آن حلال نیست» "فتاوی اللجنة الدائمة" ( 22/455) .
منبع : سایت (الإسلام سؤال وجواب).
والله اعلم
وصلی الله علی نبینا محمد وعلی اله وصحبه وسلم
سایت جامع فتاوای اهل سنت و جماعت
IslamPP.Com
