از علماء هیئت دائمی افتاء سوال شد : لطفا بعضی از احکام مختص به کار پزشکان و پرستاران و نحوه تعامل آنها با بیماران را بیان بفرمائید.
الحمدلله،
«بر پزشکان و همکارانشان از جمله پرستاران و بقیه واجب است که در هر حال از احوالشان واجبات شرعی خود را انجام دهند و در آن سهل انگاری نکنند، از جمله بزرگترین رکن اسلام بعد از شهادتین یعنی نماز، نباید در ادای آن کوتاهی کنند و یا از وقت (مقررشان) به تاخیر اندازند، خصوصا در هنگامی که مشغله ای دارند (باید بیشتر مراقب باشند و از آن غافل شوند)، زیرا دعوتگر شر (یعنی شیطان) انسان را با عذرهای واهی و توجیهات باطل وسوسه می کند تا (شاید در ادای عباداتش) کوتاه آید، نماز تا زمانی که مسلمان عقل و هوشش پابرجا باشد از دوش وی ساقط نخواهد شد، و تاخیر آن از وقتش جایز نیست.
در اینجا بعضی احکام شرعی دیگر را ذکر می کنیم که پزشکان و همکارانشان باید بدان ملتزم باشند :
1- اختلاط بین زنان و مردان جایز نیست، چرا که شر اختلاط بزرگ و عظیم است، و خطر آن دامنگیر فرد و مجتمع خواهد شد.
2- پرسنل زن در بیمارستانها از پزشکان و پرستاران زن گرفته تا خدمه و غیره، نباید اقدام به آرایش کنند، چه با پوشش نوع و جنس لباس باشد یا با معطر ساختن خود، آرایش و معطر ساختن خود در نزد مردان نامحرم موجب شر و بدی خواهد شد که بر کسی مخفی نیست.
3- اگر در بیمارستان، زنان پرسنل نیاز داشتند که با مردان نامحرم سخن گویند، نبایستی بگونه ای تحریک آمیز و با ناز و کرشمه با آنها سخن بگویند، و جایز نیست با آنها سخن بگویند مگر از وراء حجاب و بدون اختلاط (یا خلوت)، و الحمد لله پنهان نیست که برپا کردن بخش مخصوص زنان که مردان بدانجا وارد نشوند، امکان پذیر است.
4- زنان پرسنل نبایستی خودآرائی کنند، حجاب شرعی را کاملا مراعات کنند، و تمام بدن خود را بپوشانند، از جمله صورت و دو کف دست. (توجه : علماء هیئت دائمی افتاء معتقدند که نقاب و دستکش برای زنان واجب است. مترجم).
5- بر پزشکان مرد و زن و همکارانشان حرام است که جز در وقت ضرورت به عورت (بیماران) نگاه کنند، و اگر ضرورتی ایجاد شد؛ عورت مرد را فقط مرد نگاه کند، و عورت زن را نیز فقط زن ظاهر کند، مگر آنکه مقدور نباشد و ضرورت حکم کند که شخصی غیر همجنس آنرا نگاه کند که در اینحالت ایرادی ندارد، ضمن اینکه باید امانت شرعی را اداء کند و جز به محل آسیب دیده یا موضع مرض نگاه نکند، و این امر نباید در خلوت روی دهد، و اگر بیمار مورد نظر زن بود لازمست در صورت امکان محرمش حضور داشته باشد.
6- بر تمامی پرسنل بیمارستانها واجب است که اسرار بیماران را افشاء نکنند، و آنرا پنهان نمایند، چرا که افشای اسرار بیمار خیانت در امانت است، و به شر منتهی می شود.
7- بر تمامی پرسنل بیمارستانها واجب است که از تشابه ساختن خویش به کفار پرهیز نمایند، در این باره نهی صریحی (از پیامبر صلی الله علیه وسلم) وارد شده است، و بر هر مسلمانی لازمست که به دین خود ببالد و خویشتن را بدان نسبت دهد، و در پی ضعیف کردنش نباشد.
وبالله التوفیق ، وصلی الله علی نبینا محمد وآله وصحبه وسلم».
"فتاوی اللجنة الدائمة للبحوث العلمیة والإفتاء" (24/401) .
شیخ عبد العزیز بن عبد الله بن باز ... شیخ عبد العزیز آل الشیخ ... شیخ عبد الله بن غدیان ... الشیخ صالح الفوزان ... شیخ بکر أبو زید .
والله اعلم
وصلی الله علی نبینا محمد وعلی اله وصحبه وسلم
سایت جامع فتاوای اهل سنت و جماعت
IslamPP.Com
